Murgul için heyalan uyarısı: “Madenlerin kapatmadığı tüneller nedineyle Murgul büyük bir tehlike ile karşı karşıya”

Artvin – Geçtiğimiz günlerde Artvin'in Murgul ilçesine bağlı Petek köyündeki maden faaliyetleri yürüten şirketin tünellerini kapatmaması nedeniyle 24 Aralık 2024’te heyelan meydana gelmişti. Bölgeye incelemelere giden Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu, Murgul İl Genel Meclis Üyesi Melik Kalyoncu, eski muhtar Ersin Toplu ve Yeşil Artvin Derneği Başkanı Neşe Karahan maden faaliyetlerinin bitmesinin ardından tünellerin içinin doldurulmadığını, tehlikenin boyutunun bölgeyle sınırlı kalmayacağını belirtti.

Kurdoğlu, şunları söyledi: "Geçtiğimiz 24 Aralık'ta burada büyük bir heyelan meydana geldi. 2008'de burada madencilik faaliyeti yapıldı. 2011'den sonra yer altındaki tünellerle maden faaliyeti devam etti. Tünel faaliyeti 2018'de sona erdi. Maden faaliyetlerinin bitmesinin ardından, faaliyetlerin devam edeceği düşüncesiyle olsa gerek tünellerin içi doldurulmadı. Bu büyük bir hata. Tünellerin içi doldurulmadığı için, burası çok yağışlı bir bölge ve biriken su, bir ağırlık ve basınç oluşturdu. Bu durumda, ağırlık çok fazla olduğu için aşağıya doğru kütle hareketini önlemek mümkün olamıyor ve ciddi bir heyelan meydana geliyor. Bu heyelan, aynı zamanda burada yapılan arıcılık faaliyetini etkiledi ve yaklaşık 100 peteği yok etti.”

"Murgul merkezi de büyük bir tehlike ile karşı karşıya kalabilir"

Bölgede kolüvyal malzemenin çok olduğunu ve yukarıdan taşınmış malzemelerden oluştuğunu ve bölgenin heyelana çok duyarlı olduğunu belirten Kurdoğlu. “Daha önceden burada çatlaklar oluştuğunu biliyoruz ve bu çatlaklar, bir süre sonra heyelana yol açtı. Ne yazık ki büyük bir alan etkilendi. Asıl tehlike ise bundan sonra buradan gelen malzemenin Kabaca Deresi'ni tıkaması. Bu durumda arkada büyük bir su kütlesinin birikmesi söz konusu olacak. Bunun anlamı, aşağıdaki Akarşen Mahallesi'nin de risk altında olması. Hatta, meydana gelen atık malzemenin ve buradan inen malzemenin büyüklüğü, arkada oluşacak su kütlesinin büyüklüğü çok fazla olursa sadece Akarşen Mahallesi değil, Murgul merkezi de büyük bir tehlike ile karşı karşıya kalabilir" dedi.

“Burada geçmişte tarımın bile yapıldığı bölgeydi”

Murgul İl Genel Meclis Üyesi Melik Kalyoncu, bölgedeki tehlikeye dikkati çekerek şunları söyledi: “Burası, geçmişte tarımın bile yapıldığı, oldukça eskiye dayanan bir bölgeydi. Arıcılık popülasyonu ve ekosistemi, arıcılığa çok uygun olan bir bölge burası. Kabaca balı çok kıymetli bir baldır. Ayrıca, bu bölge endemik türler bakımından yoğun olup, kimyasalların bulunmadığı, doğal bir alan olarak arıcılık için son derece önemliydi. Ancak maalesef, Cengiz İnşaat'ın buraya girmesiyle birlikte madencilik faaliyetleri başlamış ve yer altında tünellerle maden çıkarılmaya başlanmıştır. Maden çıkarılırken, harfiyatın dökülecek bir sahası olmadığı için, bu alanda döküm sahası oluşturulmuştur. Bu döküm sahası ve tüneller içinde oluşan çatlaklar nedeniyle aşırı yağmurlar tünelin içini doldurmuş ve döküm sahasında çatlaklar meydana gelerek, sonunda heyelan oluşmuştur. Buradaki heyelan, Murgul'u da tehdit etmektedir. Devlet Su İşleri (DSİ) Bölge Müdürlüğü'nün verdiği bilgiye göre tehlike devam ediyor. Aşırı ısınmalardan dolayı kar erimeleri ve dere kabarmalarından kaynaklanan riskler var. Bu risk, sadece Salkaya Mahallesi'ni değil, Murgul ilçesini de tehdit etmektedir.”

“Burada konkunç bir manzara var”

Kabaca Köyü eski muhtarları Ersin Toplu da şunları söyledi: “Burası aslında dere yatağı olup, Petek Köyü sınırları içerisinde yer alıyor; ancak fiziki olarak Kabaca Köyü'nün Salkaya Mahallesi'ni de ilgilendiriyor. Biz köylü çocuğuyuz ve dağ köylüsüyüz. Burada ikamet ediyoruz, özellikle yaz aylarında tarımla uğraşıyoruz. Geçmişte hayvanlarımız vardı ve bu bölgeye, diğer taraflara da gidiyorduk. Dolayısıyla burayı iyi biliyoruz. Buradaki heyelan yaklaşık iki aylık bir süreçte meydana geldi. Artvin coğrafyasını az çok bildiğim için ve geçmişte de benzer örnekler yaşandığından, açıkçası buraya gelmek istemedim. Gerçekten korkunç bir manzara var. Aynı zamanda insan sağlığını etkileyecek çok büyük bir tehlike söz konusu.”

"Halk mücadeleyi sürdürüyor"

Yeşil Artvin Derneği Başkanı Neşe Karahan ise "Artvin halkı 30 yıldır madenciliğin yaratabileceği felaketlerin farkında ve bu konuda mücadelesini sürdürüyor. Cengiz, Artvin’de açık kazı yerine galeri yöntemiyle madencilik yapacağını açıklamıştı. Ancak Artvin halkı, bilim insanlarının da yıllardır dile getirdiği gibi bunun büyük felaketlere yol açacağını biliyordu ve bizler de bu tehlikeyi anlatmaya çalışıyoruz. Burası, gösterdiğimiz alandan çok daha büyük bir tehlike barındırıyor. Artvin, bunun onlarca katı daha büyük felaketlerle karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle, bu vahşi madencilik faaliyetlerinin bir an önce durdurulması gerektiğini vurguluyoruz" şeklinde konuştu. (ANKA)